Để thắng lợi khi vào TPP, Việt Nam chỉ cần học tập quốc gia này

05/06/2016 03:30

TS Trần Đình Thiên cho rằng, để thắng lợi Việt Nam chỉ cần học tập Hàn Quốc. Hàn Quốc cũng bắt đầu từ con số 0 như Việt Nam song đến nay họ có nền kinh tế phát triển hùng mạnh.

Lạc hậu, lệ thuộc vào Trung Quốc

Công nghiệp Việt Nam đang ở đẳng cấp thấp. Công nghiệp nặng về khai thác tài nguyên, gia công, lắp ráp, định hướng công nghiệp phi công nghệ, không khuyến khích sản xuất nội địa, hầu như không có công nghiệp hỗ trợ.

Báo cáo của Bộ KHCN cho thấy, phần lớn các doanh nghiệp Việt Nam đang sử dụng công nghệ tụt hậu 2-3 thế hệ so với trung bình hế giới, 80 – 90% công nghệ đang sử dụng là ngoại nhập, 76% máy móc, dây chuyền công nghệ nhập khẩu thuộc thế hệ 1950-1960, 75% số thiết bị đã hết khấu hao, 50% là đồ tân trang.

Tính chung thiết bị hiện đại chỉ chiếm 10%, trung bình chiếm 38%, lạc hậu và rất lạc hậu chiếm 52%. Đặc biệt ở khu vực sản xuất nhỏ, thiết bị lạc hậu và rất lạc hậu chiếm 75%. Tỷ lệ sử dụng công nghệ cao chỉ 2% so với 31% của Thái Lan, 51% cửa Malaysia và 73% của SGP.

Doanh nghiệp hoạt động trong ngành công nghệ cao chỉ chiếm 2% nhưng đa số tham gia công đoạn có giá trị gia tăng thấp, 55% doanh nghiệp hoạt động trong ngành công nghệ thấp.

Nền nông nghiệp thì dịch chuyển cơ cấu theo kiểu “đèn cù”: thay cây, thay con liên tục nhưng quanh quẩn vẫn những cây đấy con đấy, với định hướng xuyên suốt: sản lượng cao, chất lượng thấp, tiêu tốn nhiều nguồn lực và giá trị gia tăng thấp.

Ngành dịch vụ kém phát triển, chất lượng thấp; ngành du lịch vẫn định hướng tăng “sản lượng” khách, đa số khách (85-90%) “một đi không trở lại”.

Về cán cân thương mại, Việt Nam lấy xuất siêu của cả thế giới để phục vụ nhập siêu của Trung Quốc. Trung Quốc chiếm đến 19% tổng giá trị xuất nhập khẩu của Việt Nam năm 2013, đứng vị trí thứ 6 về thị trường xuất khẩu nhưng đứng đầu về thị trường nhập khẩu của Việt Nam.

“Thế giới toàn cầu hóa, quy tắc chơi mang tính toàn cầu, sản xuất theo từng chuỗi, chứ không phải muốn làm gì thì làm. Nếu Trung Quốc có vấn đề thì các nước khác cũng “rung rinh” và có thể còn chịu tác động trước cả Trung Quốc bởi phụ thuộc nhập khẩu quá nhiều. Vì vậy, Việt Nam vẫn nhập khẩu từ Trung Quốc nhưng không được để quá lệ thuộc”, TS Trần Đình Thiên nhấn mạnh.

Vào TPP, Việt Nam cần học tập Hàn Quốc

TS Trần Đình Thiên cho hay, Việt Nam tham gia vào TPP như ăn thịt, cá ngon. “Thịt, cá ngon mà không biết ăn thì sẽ bị bệnh ngay.Việt Nam vào TPP cũng như vậy. Chuẩn bị tiếp nhận cơ hội lớn thì Việt Nam phải tạo ra điều kiện nếu không thì không bao giờ phát triển được”.

Theo đó, ông Thiên cho rằng, để thắng lợi Việt Nam chỉ cần học tập Hàn Quốc. Hàn Quốc cũng bắt đầu từ con số 0 như Việt Nam song đến nay họ có nền kinh tế phát triển hùng mạnh. Bởi vì ngay từ lúc đầu, Hàn Quốc đã ý thức được tạo ra tập đoàn tư nhân mạnh, còn Việt Nam bắt đầu từ các doanh nghiệp tư nhân nhỏ lẻ.

“Các lãnh đạo Việt Nam cũng sang Hàn Quốc học nhưng lại phát triển các tập đoàn nhà nước, trong khi không quan tâm đến tư nhân, khiến tập đoàn nhà nước phình to, không hiệu quả…. Kinh nghiệm không đơn giản, học đúng nhưng không thực hiện đúng thì không thể thành công”, TS Trần Đình Thiên khẳng định.

Đồng quan điểm với ông Thiên, ông Nguyễn Phú Bình, đại sứ đầu tiên Việt Nam tại Hàn Quốc cho rằng, Hàn Quốc có công nghiệp đa dạng từ công nghiệp nặng như sắt thép, đóng tàu, chế tạo ô tô đến nền công nghệ cao như Samsung… Và Việt Nam có thể học tập bất cứ điều gì từ đất nước này.

Ông Bình lấy ví dụ: Phát triển khu công nghiệp ở Việt Nam như phong trào, tỉnh nào cũng đòi mở khu công nghiệp, dành quỹ đất và sự ưu đãi lớn để nhà đầu tư vào, không có định hướng cụ thể. Kinh nghiệm của Hàn Quốc là tạo nên mẫu khu công nghiệp có đặc thù, thuận lợi riêng để thu hút đầu tư hiệu quả.

“Chúng ta phải tìm hiểu và xác định mục tiêu, mục đích của từng địa phương có lợi thế, yêu cầu gì thích hợp chứ không thể mãi làm như thời gian vừa qua”, ông Bình nói..

Bên cạnh đó, nhiều thắc mắc đặt ra rằng tại sao Hàn Quốc – một nước kinh tế phát triển cao không tham gia vào TPP, còn Việt Nam nền kinh tế thấp lại “cố” vào? Lý giải điều này, ông Bình cho hay: “Tham gia vào TPP là lựa chọn khôn ngoan của Việt Nam. Bởi Việt Nam là nước đầu tiên tham gia đàm phán, là tác giả để tạo ra luật chơi. Đây là điều kiện thuận lợi để xây dựng luật chơi phù hợp với năng lực của chúng ta hơn là sau khi để các nước tham gia hết rồi mới đàm phán từng nước một”.

Theo Trí Thức Trẻ